This Side of the Fence: Some Remarks on the Animal Liberation of the Anthropos

An essay of mine was published a while back in the journal “Societies.” As naughty as ever, it brings much of my earlier writing together.

Direct download link: http://www.mdpi.com/2075-4698/5/2/314/pdf

Abstract:

Informed by body-phenomenology, pragmatism, and critical theory, this aphoristic essay comprises a consideration of some of the more dire consequences of human Empire-building among anthropic animals. The notion of human teleology, active beneath social class, gender, and other anthropic qualifiers, is theorized as a dead end, an abstraction translated into real power and propped up at the cost of actual bodyselves—fully corporeal living individuals—and attentiveness to their needs. In this context, animal liberation, usually referring to ending the domination of other animals at anthropic hands, is posited as pertinent to anthropic animality, especially under late modernity’s “desomatizing regime”. Animal liberation, it is held, speaks to each and every one of us, though in ways depending on the specificity of our lived situations, and unmasks the ultimate absurdity of attempts to overcome our animal condition, attempts historically coalescing precisely in human Empire.

Keywords: Empire; bodyself; animal liberation; lifeworld; human; anthropos; sensuousness

Painting: Thomas Cole/The Destruction of Empire

Kind or Clever: Rorty’s Synthesis, Itsuki’s Eyes and Voice

Richard Rorty, the noted American philosopher, took part in a Dutch television series titled “Of Beauty and Consolation.”  In an hour-long interview he revealed various autobiographical details and went far beyond the technical matters which so engulf academics these days.  This–the personal, the intimate in philosophical thought–has always meant much more to me than the most convincing theoretical edifice.  You listen to Rorty’s take on William James’ pragmatism, for instance, and it’s all extremely contrived, even in its incessant attempts to straighten his thought out and give it credit where it is due or withhold it where is not.  In a conference room, beauty and consolation are scarcely able to secure a place.

Apart from his general, contagious humility, one thing in particular stood out for me in the interview with Rorty.  Having reflected on the reasons why he’d taken up philosophy as a young man–a sense of empowerment and control in an alienated boy played a large part–he says:

I can still remember things I’ve done to other people thirty or fourty years ago… the emotions of shame and guilt are so intense that, you know, I just instantly try to distract my attention.  It isn’t that I remember inflicting deliberate pain on anybody.  It’s just acts of omission, of ‘it would have been so easy to have done something for her’ or ‘it would have been so easy to be kind, and I wasn’t.’  Something like that…

Soon after, the interviewer asks Rorty what he means by “the synthesis of ecstasy and kindness you’re looking for.”  Rorty remarks that

I have no idea what that would be like but, you know, a way of being simultaneously kind and clever… a way of not having to choose between cleverness and kindness.…  I just desperately hope to avoid the problem.  Can’t imagine what the solution is like…

I wonder if this is a problem.  If so, it seems to me certainly not one possible to solve in thought.  And I realize you might say we’re surrounded by people who combine the two.  But I’d say they don’t combine, but oscillate between the poles of kindness and cleverness, that is to say, of kindness and a certain kind of power of scheming, the rationale of which is to maniupulate and control, and precisely to withhold kindness from another.  So maybe there’s indeed something to think about here.

In his autobiography, Tariki, Japanese novelist Hiroyuki Itsuki titles one of the section headings “The Good Die Young.” Mentioning “disgust” with politics, business, the medical establishment, and education, and saying that “even writing this much depresses me terribly,” he continues:

Yet, I have never raised my voice to protest any of those things, and I have almost never written strong social criticism.…  I am no longer young.  I know that I am one of the bad guys, who has in his life up to now pushed aside many other people in my own rush to survive and to get ahead.

This is by no means false humility.  I have deep in my heart a feeling like a heavy stone, which makes me see myself as a worthless person, beyond all salvation.

He goes on to describe scenes from his youth, when his family and he himself were being forcibly relocated from Korea, following the defeat of the Japanese in World War 2.  The description concludes with Itsuki saying that, with their home and all possessions confiscated by the Soviet army, he fled with his siblings and mother–soon to die and before that rolled on a cart by the the young boy–to the south, over the 38th parallel, into a US-run refugee camp, and from there was shipped home to Japan.  Itsuki reflects on this without illusions:

I managed to survive that period of indescribable chaos, and to live to this day.  Whenever I remember the time, I instinctively lower my eyes and drop my voice.…  What made the difference between those who survived and those who never returned, but fell by the wayside?  Did those with strong faith survive?  Or those with physical strength or intelligence?  Was it those who didn’t lose hope, who retained a positive attitude?

I have something buried deep in my heart, a voice I can always hear coming from somewhere inside me saying, ‘No, that’s not it.  The bad people survived, and the good people all died.

You haven’t forgotten, have you?’ asks the voice.

It was those with the stronger egos, the ones willing to push others aside, the ones who possessed a powerful, self-centered will to live, who survived under those extreme conditions.  It was those who were twice as selfish as others, steeped in bad karma, who made it through.

“I was thirteen,” Itsuki writes.  “Carrying my little sister on my back and pulling my little brother along by the hand, I ran  to the 38th parallel.  If my brother was too weak to keep up with me, I was fully prepared to leave him where he fell and keep on running.”

I don’t think, insofar as I can imagine what he and his family went through, that his survival owed to “unthinking life force” and mere “instinct for self-preservation.”  There was cleverness in it, a certain calculation and scheming, a clever readiness to leave the weak and hopeless behind, and this is where guilt comes in.

This is what made Itsuki lower his eyes and drop his voice.  That’s what made Rorty’s own reminiscences painful, leaving him looking for distractrion.  Kind and clever? Like Rorty, I have no idea how a synthesis between them might look, feel, and be like.

Under extreme, life-threatening circumstances, showing kindness clearly may be suicidal.  Under normal circumstances, if you express kindness, there is a possibility you will be hustled and duped.  Cleverness reigns even when there’s nothing big to be lost, because there always already is deceit.  We learn this quickly.  Kindness, then, requires at least some naivete; it requires a suspension of at least some questions and suspicion which might otherwise be posed and employed in being clever.  We may then rationalize, and not entirely without sense, that if we ourselves are disempowered of our cleverness, and if that really weakens us, how will we be able to muster the power to be kind?

I doubt, however, that with those who use this argument to justify themselves, are in any really hurry to be kind at all.  It seems to me that they use the power of language to the end to which, as George Carlin pointed out, it is mostly used: to lie.  Secretly, they feed their fantasies of their self–unique because its theirs–extending ever further into the future, on and on and on.

We learn from Tariki that Itsuki’s brother, saved after the war, “died of cancer in his mid-forties.”  “I remember almost painfully his favorite phrase,” Itsuki writes: “Ii ja nai?”  Loosely translated into English, this means, according to the author, “What’s the use in getting so worked up?”  Listening to Itsuki’s outbursts about what was wrong with things, his brother would “half-whisper it, in his Kyushu accent… almost as if he were speaking to himself.”

And so, through all this, the world goes on, as we–some of us–desperately hope not to have to choose to be clever or kind, already clever in thinking we can choose. Maybe we can. But all of us will soon enough be consumed by the flood. In the end, perhaps Itsuki’s brother was right. It is easier to be kind

The Alien³ Rottweiler

I was house-sitting for my neighbors and couldn’t help myself when I saw an Alien³ DVD sitting on their shelf.  I put it on and chose to play a theatrical version with cast and crew commentary.  The Xenomorph, a great idea with the prisoner-monks, and interesting background regarding the eclipse of analogue visual effects by the flat digital tech that soon overrun the place make this a good movie.

But then there’s the dog.  If you haven’t seen the movie, there’s a scene in it where a Rottweiler accompanying the monks in the prison is found with wounds across his face and bleeding by one of the other characters.  He would soon be ripped apart by an alien host already developing in his gut.  I get how well this thing fits into the story.  But, as usual, there’s a story behind the story.

The commentary features a revealing bit as to the Rottweiler’s forced participation in the scene (I don’t know who says what here, exactly):

…and this stuff with the dog replaced the ox scene, where originally the creature was supposed to come out of the body of an ox. We had to go to the vet and shave this Rottweiler. Shave those grooves into his face. Stuck a tube down his throat and yanked his tongue out and shaved it.

-In a very humane way… (facetious tone)

-Shaved his tongue? That’s what it sounds like you said… sounds like it.

-That was a hairy-tongued Rottweiler.

-You’d never get away with that in this country.

-Nooo…

“This country” probably denotes Britain, known in animal rights to have higher welfare standards than the US for the animals used and abused for human purposes. It’s pathetic at best, though, to speak of welfare when slaughterhouses and labs and zoos, the mainstay of unfreedom and consequent suffering, are still in operation.

In the movie, of course, we see the dog die first–a buildup for the “more important” deaths to come.  Remember how black people usually die first as well?  Well, this is an example of interspecies racism of the same sort.  Dog people are first in line to go.  Does one still go to the vet to yank the dog’s tongue out and shave it?

Philosophy and Suffering

Writing is always more than an intellectual affair.  If it were only that, it would have an even harder time standing up to charges of superfluity.  To be more than superfluous, it must somehow, through its abstract and in a sense always already alienated means, reconnect with the vital life concerns of those to whom it is addressed and/or those of whom it speaks.  This necessitates a faithful relation of writing to suffering, understood here in a broad sense as both outright misery and the unquenched—and incessantly fed—thirst for reaping ever more out of life’s fragile texture.

Suffering, the fate of bodily beings born from a world into which they fail neatly to fit, and at times barely fit at all, is the central theme of all philosophy which still manages to hold its own privileged, if illusory, distance to worldly dirge in perspective.  Reading a book of theory, even the most abstract and obtuse, I want to know what it has to say to the suffering of those whom it concerns—and I ask who it is that it concerns!  Overwhelmed, and in as much honesty as I myself can take, I assume a place in line of those who have been disappointed with countless evasions, silences, justifications, abstractions, excuses, and false consolations which always leave out those most miserable, those deprived of agency, of influence, of value.

Philosophy, perhaps by its very structure of abstraction and representation, obfuscates its own origins in the carnal agony of generation upon generation of senseless misery, potential for the lucky and actual for the ill-fated, and hardly ever delivers on its always implicit but all too easily forgotten promise of confronting and relieving suffering.

Hit and Run

In my own neck of the woods some development has been under way for years, turning a once fairly serene place into what feels like a cage.

See, I’ve been glancing at this fancy ad all around here–on billboards, walls, shop windows. It shows a new residential area, enticing as only an ad can make one seem.

This particular ad shows a hip dude walking his mountain bike, wearing shades and all, though it’s already getting dark. You know the what I mean. Then we have some folks discussing heaven knows what near the entrance to their building. Another star–this time a dude in a black suit, what else–is reigning over the neigborhood from his balcony above and in the back.

But all of these people are just an insignificant afterthought–mere add-ons to the splendor of a development scheme.

So what really stands out is not the people. But it’s not even the buildings themselves, either. Instead, what really makes itself seen is a certain absence–the absence of fences, gates, security booths, or cameras. There ain’t none of that in there.

Reality check. Some of that development wonder has already been put into place here over the past fifteen years. Only it looks nothing like the ad.

Instead, it looks, as my friend put it once, like a fucking ghetto. Fence on a fence on a fence. Folks wheezing in their cars right by all this and into the underground garage. And then right from there into their apartment, without ever showing their face outside. Hardly ever does anyone hang out around here.

There’s no community here–not in these parts of the area. There’s only people with “stay the fuck away” attitudes, hiding out in their respective fortresses of solitude.

These folks are nice and cultured. Well, “mass-cultured.” They won’t rob or stab you. In fact, they won’t even talk to you. They don’t know each other. They don’t want to. That’s how this space has been organized. Into a fortress. Built for profit, it brings just that. You know what it looks like even more than a fortress, though?

A jailhouse.

There’s even a court in the middle of it, though you can’t access it unless you pass through one of the closed gates.

Jailhouse.

Or go around. The court is almost always empty, no matter the weather. Now, If I ever catch anyone there–not passing through, actually being there–I swear I’ll take a pic of that and put it up here as acknowledgement of the developer’s not-so-utter failure.

Meanwhile, my comment is this: What a damn good recipe for isolation! What a great tactic to keep the community dead!

Jailhouse!

But the developers do not care, right? In fact, this plays right into their cunning hands. Once the fence is done and polished, they’re out forever.

If you look into the far background in the third picture, you’ll see what? That’s right, more of the same shit being built. Another hit-and-run.

I get that people need homes. I’m writing this from the cosy interior of a real home. So I get it.

But not like this, not like this. Folks–maybe good people, I don’t know–are left with mortgages to pay for years on end. Putting in work, getting tired of it all, trapped in cycles where they really could not care about how they were sucked in.

They just want out. Too bad. They only got locked in.

Waitin’ on those midlife crises? Oh, they’re comin’!

Hot Dogs in a World on Fire

The following text is a reply to the rebuttal by Otwarte Klatki (“Open Cages”) of my original critique (“Hot Dogs of Dissent”) of this Polish organization’s recent campaign and solidifying ideological orientation. It responds directly to the particular sub-sections of their rebuttal. Photos used without permission, for non-commercial purposes. I’m not translating their rebuttal into English. It’s written in admirably simple language of which google translate can grasp the gist.

PDF download

 

Let’s Start Taking Animal Seriously. Yes, if Klatki started taking other animals seriously, they wouldn’t cling to superficial interpretations of social movements and organizations’ historical victories and defeats. However you want to estimate the “measure of changes of particular elements of the system,” their broader repercussions are not grasped in statistical tables. And the tables that fascinate governments, corporations, and the non-profit sector (wholly dependent on showing that it is no threat to the system) conceal more than they reveal.

In the 1960 there were attempts to cleanse history of the drudgery of interpretation altogether, and to give its study a “scientific” character. This was called “cliometrics” (or econometric history). Newly armed researchers in lab coats posed as the new priests. But serious historians quickly crushed its nonsensical results, pointing to the central role interpretation had in reading the masses of data arbitrarily lumped by researchers searching for objectivity in statistical tables. It suffices to look carefully at cliometry’s groundbreaking work, Economics of Slavery in the Antebellum South, and especially at the reviews that rightly hammered it.

Klatki are obsessed with tables, professional public opinion polls, and anything else that might help make the organization grow without stepping on the toes of potential donors. As I wrote in my preceding essay, this is typical of neoreformists collaborating with the system instead of criticizing and putting pressure on it.

The organization browses the past to justify its actions. It speaks of suffragette victories. But the electoral vote, filtered through precise sociotechnical manipulation, and sprinkled with billions squandered on the campaigns accompanying elections, is made meaningless relative to the hopes the suffragetters seemed to have for it.

As soon as the vote became universalized, media theoreticians like Walter Lippmann set out to work systematically on bypassing the threat it seemed to pose. As Mark Twain used to say, “If voting made any difference, they wouldn’t let us do it.” Voting changes the system’s surface appearance while concealing its deep roots sunk in and dependent on exploitation.

A simple example: The fact that the gender of the Polish prime minister recently changed with the replacement of Donald Tusk by Ewa Kopacz, will not significantly change either Platforma Obywatelska, their party, or the Polish regime. The neoliberal line of the party and one cabinet after another will be sustained. Without antisystemic dissent, popular economic safeguards going back to the welfare state (and actually existing socialism in case of Poland) will still be systematically dismantled.

Klatki refer also to working class successes. But here things don’t add up either, and their interpretation is superficial. Statistical tables can showcase an increase in the purchasing power of the working class and the improvements in workers’ quality of life.

But Ivan Illich was right to argue in Useful Unemployment and its Professional Enemies that centralized systems of work organization and social services have deepened worker dependence on bosses and top-down directives. They have made workers’ lives not more autonomous and free, but further dissected their ability to fend for themselves, making them dependent on mass structures into which capital had thrust them.

Another thing: since the 1950s and ‘60s this alleged improvement in worker’s quality of life has acted as a stabilizer for capitalism and a nullifier of anticapitalist dissent. It is in this light that the calls for overturning the system—calls once lively and popular—fade altogether. As Herbert Marcuse argued, workers no longer have only their chains to lose, but much, much more. They come to care above all about maintaining their own privilege, just like the wealthier women (so called “power women”) care about increasing their own numbers and improving own their position in the European Parliament and global corporate boards.

A narrow view of changes of this sort precludes a thorough analysis of subjection and exploitation in a system that, thanks to help from collaborationist elements within social movements, is able to maintain its existence. Some privileged sectors of workers get their living standards raised, and so they lose interest in fundamentally changing the system upon which their careers and welfare depend. Some women fare better than they used to and make careers in structures that should not exist in the first place. And misery is pushed further and further down, to the global South and to factories in which other animals die as they used to—by the billions.

What’s important for this discussion, however, is that massive trade unions and other representatives of the workers would never have grown to their immense 1960s sizes, nor would they have gotten concessions from the political and economic powers that be, if it hadn’t been for the revolutionary background of the time.

It’s in the face of radical demands to bring down a system in which the boss reigns unabashedly that system representatives began to relent. They would give in only when put under threat by radical dissent.

Without Malcolm X, of whom the white-dominated US was afraid, Martin Luther King would not have gain his admirable influence. And when King himself became radicalized and included socialist demands in his speeches and platform, he was murdered. Public concessions combined with unceasing threat of violence from the system were supposed to effectively eliminate expectations of fundamental change by discrediting the radical elements within the opposition. Black deaths in American cities at the hands of the police are accompanied not by real justice but by the rise of a black bourgeoisie.

It’s a tried-and-true tactic. And now it is being revived in the actions of Otwarte Klatki open to co-optation by the system. Just as PETA has become part of the system in the US by saying everyone what they wanted to hear, Klatki want to become part of it here in Poland.

It does not lead to animal liberation, and instead extinguishes the potential of real, radical dissent. If there had been no reactionary, collaborationist elements within working class and feminist movements, perhaps today’s European neo-colonialism in Africa, patronized by the oh-so-democratic European Parliament, wouldn’t exist either. Is it good that women sit among the other parliamentarians? No difference! It is terrible this system is still in place! If it hadn’t been for easily tameable oppositional elements, perhaps many past revolutions could have actually seized the historical opportunities they had.

To take the other animals seriously is to look for ways of acting that do not cast doubt on the fundamental moral rejection of the existence of systems of exploitation. Not action for action’s sake—or calls like “then tell us what you would do”—but precisely this is the responsibility of anyone who considers herself an activist.

In my original critique I named some examples of organizations and informal actions from which this spirit, this ethos, has not yet vanished. And all I want from a reader who thinks critically and isn’t afraid of the radicalism of her own message is for her to look for that kind of examples, find more and more of them, draw on them, and foster them herself. But the truth is that many of us are frightened by what we ourselves have to say, and hide behind not so much pragmatism, but opportunism. That makes things easier, that way you make no enemies and you don’t risk your own neck.

Otwarte Klatki’s boss’ impressions are wrong. Without fundamentally gashing through the system of domination concealed in the state, capital, and other structures that reduce us to recipients of directives and orders while equipping us with an illusion of choice and influence, the world will burn. We know today that the Pentagon is already preparing contingency plans protecting the powerful from any conceivable case of expected disasters—economic, ecological, and political—that would destabilize the system worldwide.

In this context demands to have one’s soy hot dogs heated up in a separate oven untainted by animal fat are both ridiculous and pathetic. As I wrote in “Fragments of an Animalist Politics,” the struggle for animal liberation has little to do with wining about the luxuty on one’s plate. It is not on vegans that the struggle should be focused. Of course we all want to eat healthy—though the hot dog campaign makes me think twice about that, too. Whatever the case, I say no to making veganism a fetish.

Veganism should be “normal,” but this requires that the system of exploitation collapse. Today’s normalcy is pathological and nothing to be aspired to. This is known to anyone with enough strength to admit it to themselves.

We Are Not a Religious Movement. A careful reading of the “Hot Dogs of Dissent” will show that my use of the term “soul” there is a matter of shorthand. But atheists underestimating the power associated with ethos, whether secular or not, are ready to shoot themselves in the foot by discarding the valuable lessons their opponents offer up for learning.

Locked away in Mussolini’s fascist prison, Antonio Gramsci appreciated the culture-making and political might of the Catholic church. He pointed out in his Prison Notebooks that the overthrow of the system of capitalist hegemony (in which the other animals are equated not only with things but with commodities, reduced to their exchange value) is connected with the building of counter-hegemony—a global alternative based on a new ethos, new values, all of which build toward a new common sense to replace its capitalist counterpart.

No facile atheist calls to have the power of reason fill the void vacated by God will change the basics of reality: as animals ourselves, we rely on habits for our comportment, and the vast majority of our actions we perform prereflectively and without thinking. That is who we are.

None of us are either a soul or a mind. Each and every one of us is a living, animal body. And we are struggling for a new ethos, in which to massacre the bodies and lives of other animals would be unthinkable.

In this broad and secular sense, religiosity—a new religiosity based on compassion, respect, ludic and frugal culture, vegan practice, and wide-ranging, bold abolitionist activity—is central. It has nothing to do with dogma or fossilized Catholic structures.

But it constitutes, as per Gramsci, a “new reformation.” And in this sense, as someone who steers clear of orthodox notions of spirituality and other catechetical categories, I think that struggle for “souls”—not consumer votes—is indispensible.

Who is it Good For? Who is Otwarte Klatki’s hot dog campaign good for? Good question. I reiterate—it certainly is good for an organization geared towards increases in its own popularity among vegans who do no more than exchange cooking recipes as part of their activism. It helps raise funds to sustain the organization for which its own survival, and not animal liberation, seems to be the priority.

There can be no doubt that someone who writes what I write has nothing to do with the fur industry. The Wójcik brothers (noted Polish “fur farmers”) criticize Klatki to protect their shitty business. I have no business and no personal interest to defend here.

I am not interested assuming leadership of any organization. I don’t want money in my account from other activists or any public. All I’m interested in is a broad view of animal liberation and the considerate members of the movement that strives for it. It is their attention and good sense I care about.

It is obvious enough that every organization and campaign relies on financing. I don’t need a marketing coursebook to tell me that people need to eat and buy the necessary equipment, pay office rent etc. Thing is where the money goes after that’s done. It should not be spent fighting for hot dogs. Hot dogs do not lead to real change, and certainly not in a world on fire.

Maurice Merleau-Ponty was right to note that revolutions succeed as movements but fail as regimes. Otwarte Klatki are gradually turning into a mini-regime. We ought to see to it that they avoid that fate.

–kf (radically real), Jan 12, 2015

 

Hot Dogi w Świecie, który Płonie

Tekst jest odpowiedzią na komentarz szefowej Otwartych Klatek do mojego tekstu “Hot Dogi Sprzeciwu“, stanowiącego krytykę ich kampanii i utrwalającej się orientacji ideologicznej. Odpowiedź odnosi się bezpośrednio do poszczególnych podpunktów komentarza. Zdjęcia wykorzystane bez zezwolenia i w celach niekomercyjnych.

PDF do pobrania

Zacznijmy traktować zwierzęta poważnie. Tak, gdyby Klatki zaczęły traktować inne zwierzęta poważnie, nie chwytałyby się powierzchownych interpretacji historii zwycięstw i porażek ruchów i organizacji społecznych. Jakkolwiek nie chciałoby się mierzyć “wymierności zmian poszczególnych elementów systemu,” ich szersze reperkusje pozostają niewidoczne widoczne w tabelach statystycznych. A tabelki, którymi zafascynowane są rządy, korporacje i sektor non-profit (kompletnie zależny od ukazywania, że systemowi nie zagraża) ukrywają więcej, niż pokazują.

W latach 60-tych próbowano wyczyścić historię z uciążliwej konieczności interpretacji i przydać jej charakter “naukowy”. Nazwano rzecz kliometrią (historią ekonometryczną). Świeżo uzbrojeni badacze w kitlach chcieli robić za nowych kapłanów. Ale poważni historycy szybko zmiażdżyli jej nonsensowne wyniki, wskazując na centralną rolę interpretacji w odczytywaniu mas danych sumowanych arbitralnie przez badaczy szukających w tabelkach wymierności. Wystarczy uważnie przyjrzeć się przełomowej dla historii ekonometrycznej pracy Ekonomia niewolnictwa na przedwojenym Południu, a przede wszystkim recenzjom, które słusznie nie zostawiły na niej suchej nitki.

Klatki mają obesję na punkcie tabelek, profesjonalnych badań opinii i wszystkiego tego, co może przyczynić się do rozrostu organizacji bez deptania po odciskach potencjalnym darczyńcom. Jak pisałem w poprzednim tekście, jest to typowe dla neoreformistów kolaborujących z systemem w miejsce krytykowania go i wywierania nań nacisku.

Organizacja wypuszcza się w przeszłość w poszukiwaniu uzasadnienia swoich działań. Mówi o sukcesach sufrażystek. Ale głosy wyborcze, filtrowane przez staranne zabiegi socjotechniczne i okraszone miliardami trwonionymi na towarzyszące wyborom kampanie, nie mają dziś mocy, na którą sufrażystki zdawały się liczyć.

Kiedy tylko głos wyborczy stał się powszechny, teoretycy mediów tacy, jak Walter Lippman zaczęli systematycznie pracować nad obejściem zagrożenia, jakie zdawał się stwarzać. Jak mawiał Mark Twain, “Gdyby wybory coś zmieniały, dawno by ich zakazano”. Zmieniają powierzchnię systemu ukrywając jego korzenie tkwące głęboko i uzależnione od eksploatacji.

Prosty przykład: Fakt, że płeć premiera zmieniła się wraz z zastąpieniem Tuska przez Ewę Kopacz, nie wprowadzi w szeregi PO, a tym bardziej samego reżimu w Polsce, żadnych istotnych zmian. Neoliberalna linia partii i jednego rządu za drugim zostanie podtrzymana. Wobec braku antysystemowego sprzeciwu, gwarancje ekonomiczne będące częścią welfare state będą nadal systematycznie rozmontowywane.

Klatki powołują się też na sukcesy klasy robotniczej. Ale tu też rzecz nie trzyma się kupy, a interpretacja jest powierzchowna. Tabele statystyczne mogą pokazać wzrost siły nabywczej klasy robotniczej (nazywanej dzisiaj nieśmiale “pracownikami”) i wzrost jakości życia robotników.

Ale Ivan Illich dowodził słusznie w pracy Użyteczne bezrobocie i jego profesjonalni wrogowie, że scentralizowane systemy organizacji pracy i świadczeń społecznych pogłębiły uzależnienie robotników od szefów i odgórnych dyrektyw. Sprawiły, że ich życie było nie bardziej autonomiczne i samodzielne, ale przyczyniały się do dalszego rozmontowania na czynniki pierwsze ich umięjętności zapewnienia sobie bytu, uzależniając ich od masowych struktur, w które wrzucił je kapitał.

Druga sprawa: od lat 50- i 60-tych ten rzekomy wzrost jakości życia robotnikó stanowił element stabilizujący kapitalizm i neutralizujący sprzeciw wobec niego. W związku z nim radykalne żądania obalenia systemu–żądania kiedyś żywe i powszechne–wygasają do reszty. Jak stwierdził Herbert Marcuse, robotnicy mają już do stracenia nie tylko łańcuchy, ale znacznie, znacznie więcej. Zaczyna im zależeć na utrzymaniu przede wszystkim własnych przywilejów tak, jak dobrze pozycjonowanym ekonomicznie kobietom (tzw. “power women”) zależy na zwiększeniu własnej liczebności i poprawie własnej pozycji w Parlamencie Europejskim czy zarządach globalnych korporacji.

Wąskie spojrzenie na tego rodzaju zmiany uniemożliwia rzetelną analizę poniżenia i wyzysku w ramach systemu, który dzięki współpracy kolaboracyjnych elementów ruchów społecznych kontynuuje swoje istnienie. Pewnym uprzywilejowanym sektorom robotników żyje się lepiej, w związku z czym przestaje ich interesować gruntowna zmiana społeczna systemu, na których wyrastają ich kariery i dobrobyt. Pewnym kobietom powodzi się lepiej i robią kariery w strukturach, które nie powinny w ogóle istnieć. A nędza upychana jest niżej i niżej, na globalne Południe i do fabryk, w których inne zwierzęta jak ginęły, tak giną–miliardami.

Ważne w tym momencie jest jednak to, że masywne związki zawodowe i inne organizacje przedstawicielskie robotników ani nie rozrosłyby się do swoich opasłych rozmiarów z lat 60-tych, ani nie miałyby żadnego posłuchu ze strony władz politicznych i ekonomicznych, gdyby nie stały za nimi wydarzenia rewolucyjne tego okresu.

To wobec radykalnych rządań obalenia systemu, w którym niemal bez wyjątku rządzi szef, przedstawiciele systemu byli gotowi dokonywać ustępstw. Dokonywali ich dopiero wtedy, kiedy byli przez radykalny sprzeciw postawieni w stan zagrożenia.

Bez Malcolma X, którego bały się białe USA, Martin Luther King nie miałby posłuchu, jakiego mu użyczono. A kiedy King sam się zradykalizował i wzbogadził swoje przemówienia i program o rządania socjalistyczne, został zamordowany. Publiczne ustępstwa połączone z nieustającą groźbą przemocy ze strony systemu miały skutecznie wyeliminować oczekiwania gruntownych przemian przez dyskredytację radykalnych elementów opozycji. Śmierci czarnoskórych mieszkańców na ulicach metropolii amerykańskich z rąk policji nie towarzyszy realna sprawiedliwość, a wzrost czarnej burżuazji.

To taktyka skuteczna i stara jak świat. A teraz przeżywa którąś z rzędu młodość, między innymi w działaniach Klatek otwartych na kooptację przez system. Tak, jak PETA stała się częścią systemu w USA, mówiąc każdemu to, co chciał usłyszeć, tak Klatki chcą stać się jego częścią tutaj.

Do wyzwolenia zwierząt to nie prowadzi, a potencjał autentycznego, radykalnego sprzeciwu wygasza. Gdyby reakcyjnych, skłonnych do kolaboracji elementów ruchu robotniczego i feministycznego nie było, być może nie byłoby dzisiaj neokolonializmu europejskiego w Afryce, któremu jakże demokratycznie Parlament Europejski patronuje. To dobrze, że siedzą tam kobiety? Nieistotne! To fatalnie, że ten system wciąż istnieje! Gdyby nie elementy, które łatwo udobruchać, być może wiele przeszłych rewolucji mogłoby rzeczywiście w większym stopniu wykorzystać swoje historyczne szanse.

Traktować inne zwierzęta poważnie to szukać sposobów działania, które nie poddają w wątpliwość fundamentalnego moralnego sprzeciwu wobec istnienia systemów eksploatacji. Nie działanie dla samego działania–ani głosy z cyklu “to powiedz nam, co ty  byś zrobił”–ale właśnie to stanowi odpowiedzialność każdego, kto uważa się za aktywistę.

Wskazałem w pierwszym artykule kilka przykładów organizacji i działań nieformalnych, w których ten duch, ten etos, jeszcze nie umarł. I wszystko czego chcę od czytelniczki myślącej krytycznie i nie obawiającej się radykalizmu swojego własnego przesłania, to to, żeby obserwowała takie przykłady, znajdywała ich więcej i więcej, czerpała z nich i sama je krzewiła. Ale prawda jest taka, że wielu z nas boi się tego, co sami mamy do powiedzenia i kryje się nie tyle za pragmatyzmem nawet, co za oportunizmem. Tak jest łatwiej, tak nie robi się sobie wrogów, nie nadstawia się własnego karku, nie ryzykuje się.

Poczucia szefowej Klatek są błędne. Bez gruntownego przeorania systemu dominacji, kryjącego się pod płaszczykiem państwa, kapitału i innych struktur redukujących nas do statusu odbiorców dyrektyw i rozkazów przy jednoczesnym uposażaniu nas w iluzję wyboru i wpływu, świat spłonie. Wiadomo dziś, że Pentagon przygotowuje już odpowiednie plany zabezpieczające władzę na każdy wyobrażalny wariant spodziewanych katastrof–ekonomicznych, ekologicznych i politycznych–destabilizujących system w skali światowej.

W tym kontekście roszczenia o to, żeby hot dogi były podgrzewane w osobnych piecach nieskalanych tłuszczem zwierzęcym są i śmieszne, i żałosne. Jak pisałem we “Fragmentach animalistycznej polityki”, walka o wolność innych zwierząt ma niewiele wspólnego z marudzeniem o luksusy na własnym talerzu. To nie na weganach powinna się skupiać. Oczywiste jest, że chcemy się zdrowo odżywiać, chociaż kampania hot dogowa nawet to poddaje w wątpliwość. Tak czy inaczej, fetyszyzacji weganizmu mówię nie.

Weganizm powinien być “normalny”, ale to wymaga, żeby system eksploatacji upadł. Dzisiejsza normalność jest patologiczna i nie ma co do niej aspirować. Wie to każdy, kto ma dość siły, żeby to sobie przyznać.

Nie jesteśmy ruchem religijnym. Wnikliwa lektura “Hot dogów sprzeciwu” pokaże, że użyty tam termin “dusza” to oczywisty skrót myślowy. Ale ateiści lekceważący potęgę, jaką niesie ze sobą etos, czy to świecki czy nie, gotowi są strzelać sobie w kolano odrzucając cenne lekcje od swoich przeciwników.

Osadzony w więzieniu faszystkowskim Mussoliniego, Antonio Gramsci doceniał potęgę kulturotwórczą i polityczną kościoła katolickiego. Wskazywał w swoich Notatnikach więziennych, że obalenie systemu hegemonii kapitalistycznej (w ramach której inne zwierzęta zrównywane są nie tylko z rzeczą, ale z towarem, redukowane do wartości wymiennej) wiąże się z budową kontrhegemonii–ogólnospołecznej alternatywy opartej na nowym etosie, nowych wartościach, które budują nowy zdrowy rozsądek w miejsce kapitalistycznego.

Żadne banalne ateistyczne nawoływania do tego, żeby potęga rozumu zastąpiła Boga, nie zmienią podstaw rzeczywistości: jako zwierzęta opieramy swoje zachowanie na nawykach i przyzwyczajeniach, a ogromną większość naszej aktywności jest bezrefleksyjna, pomija świadomość. Takimi jesteśmy istotami.

Nikt z nas nie jest duszą ani umysłem. Każdy i każda z nas jest żyjącym, zwierzęcym ciałem. I walczymy o nowy etos, w którym nie przyjdzie nam w ogóle do głowy masakrowanie ciał i istnień innych zwierząt.

W tym luźnym i świeckim sensie religijność, nowa religijność oparta na współczuciu, szacunku, kulturze ludycznej i oszczędnej, na praktyce weganizmu i szeroko zakrojonej, odważnej działalności abolicjonistycznej, jest koniecza. Nie ma nic wspólnego z dogmatem, nic wspólnego ze skostniałymi strukturami katolickimi.

Ale stanowi, jak chciał tego Gramsci, “nową reformację”. I w tym sensie, jako ktoś, od kogo stare przesłanki uduchowienia i innych katechicznych kategorii trzymają się z dala, uważam, że walka o “dusze”–nie wybory konsumenckie–jest absolutnie niezbędna.

Komu to służy? Komu służy kampania Klatek? Dobre pytanie. Powtarzam–służy z pewnością organizacji zorientowanej na wzrost jej własnej popularności wśród szeregów wegan w ramach własnego aktywizmu wymieniających się przepisami kulinarnymi. Pomaga zebrać środki na utrzymanie organizacji, dla której własne przetrwanie, a nie wyzwolenie zwierząt, zdaje się być priorytetem.

Chyba nie ma wątpliwości, że ktoś, kto pisze to, co ja, nie ma z przemysłem futrzarskim absolutnie nic wspólnego. Wójcikowie krytykują Klatki, by chronić zyski swojego gównianego biznesu. Ja nie mam biznesu ani interesu, których chciabłbym tutaj bronić.

Nie jestem zainteresowany przywództwem w żadnej organizacji. Nie jestem zainteresowany tym, żeby wpływały mi na konto pieniądze od innych aktywistów i jakiejkolwiek publiczności. Interesują mnie tylko szeroki ogląd  wyzwolenia zwierząt i przytomni członkowie ruchu, który do niego dąży. To o ich uwagę i rozsądek zabiegam.

Jest jasne, że każda organizacja i kampania wymaga finansowania. Nie potrzebuję podręcznika marketingu, żeby wiedzieć, że ludzie muszą jeść i kupić niezbędny sprzęt, opłacić biuro itd. Kwestia na co te pieniądze idą. Na hot dogi iść nie powinny. Hot dogi do realnej zmiany nie prowadzą, a już na pewno nie w świecie, który płonie.

Maurice Merleau-Ponty miał rację pisząc, że rewolucje odnoszą sukcesy jako ruchy i porażki jako reżimy. Klatki powoli zamieniają się w mini-reżim. Powinno nam zależeć, żeby tego losu uniknęły.

–kf

Hot Dogi Sprzeciwu*

PKN Orlen jest najważniejszym graczem polskich rynków rafinerii ropy naftowej i detalicznej sprzedaży paliw. Jego wpływy rozciągają się na kraje sąsiadujące włącznie z Niemcami, Czechami i krajami bałtyckimi. Orlen jest notowany na listach 50 największych firm obracających ropą naftową przez publikacje pokroju Fortune 500. Niedawne włączenie przygotowywanych na miejscu kawy i fast foodów do oferty stacji benzynowych firmy stanowi dla niej ledwie przypieczętowanie ogólnokrajowej hegemonii wpiętej w globalne imperium naftowe. Oto okoliczności, w jakich na scenę wkraczają Otwarte Klatki, polska organizacja ochrony zwierząt założona w 2012 roku. Przez wzgląd na jej wczesną i bardzo potrzebną pracę w zakresie dokumentacji wyzysku na tak zwanych “fermach futerkowych” w kraju, do niedawna byłem do niej nastawiony dość optymistycznie. Ale wraz z rozpoczęciem kampanii, w ramach której jej ścieżki zbiegły się z Orlenem, moje dotychczasowe wsparcie zaczęło wołać o ponowną rozwagę. Wcześniej zachowywałem zastrzeżenia dla siebie, ale kiedy na horyzoncie pojawiają się wyraźnie niepokojące znaki, a mnie brwi podnoszą się same, czas zabrać głos.

§

Z oceny Otwartych Klatek wynika, że następny krok na drodze do bardziej sprawiedliwego świata wiedzie pod próg Orlenu. Można się zastanawiać, czego opozycyjna organizacja miałaby tam szukać. Eliminacji mięsa i produktów odzwierzęcych z menu jego stacji benzynowych? Likwidacji przedsiębiorstwa niesłychanie szkodliwego dla środowiska naturalnego? Obalenia całego kompleksu przemysłowego, w ramach którego eksploatacja zwierząt zazębia się z szeregiem innych socjoekologicznych patologii? Z wszystkimi tymi problemami musimy teraz się mierzyć. Ale w tym wypadku nic z tego. Czerpiąc przykład z kto wie jakiej neoreformistycznej, PETA-owskiej szarady, Otwarte Klatki wplątały się w taktykę najmniejszego wspólnego mianownika, promując i siebie i, nieopatrznie, pogłębienie utowarowienia żywności oraz potężny w Polsce przemysł naftowy. Przy okazji pokłoniły się uwielbiającym fast foody monadom okutym blachą, czyli kierowcom.

Otwarte Klatki zachęcają do wprowadzenia roślinnych hot dogów na stacjach orlenu. W ramach tej ich “kampanii restauracyjnej” szybko ukazała się następująca petycja:

Szanowny Zarządzie PKN Orlen, wśród wielu trendów na rynku gastronomicznym, jeden wyróżnia się szczególnie – coraz więcej osób decyduje się wybierać posiłki roślinne. Taki sposób żywienia zyskuje popularność zarówno wśród osób młodych, jak i starszych. Powodów jest wiele: od troski o swoje zdrowie, po empatię wobec zwierząt i chęć prowadzenia ekologicznego trybu życia. Zachęcamy Was do wprowadzenia zdrowszych, bezmięsnych hot-dogów do oferty Stop Cafe na stacjach Orlen. Taka decyzja zwiększy grono Waszych potencjalnych klientów oraz pomoże chronić zwierzęta i środowisko. (Otwarte Klatki, wyróżnienie dodano)

Drobne kroki? Być może. Ale szerszego oglądu zazębiających się kryzysów pnących się przed nami nie tylko w petycji brak, ale zostaje wręcz wykluczony. Jej autorzy sugerują, że “prowadzenie ekologicznego trybu życia” i “empatia wobec [innych] zwierząt” mogą współgrać z istnieniem hot dogów, autostrad i stacji benzynowych wszędzie wokół nas, oraz z istnieniem kapitalizmu, w ramach którego wszystkie te elementy mają być osadzone. Niektórzy z moich animalistycznych towarzyszy doradzają przemysłowi zamiast wywierać nacisk na opresyjność jego funkcjonowania. Robiąc biznesowi przysługę, wskazując mu nowych klientów i pomagając wyrobić mu dobre imię. O dogłębnie zgniłych relacjach, w których inne zwierzęta tkwią w naszych społeczeństwach, a tym bardziej o potrzebie ich obalenia, nie wspomina się tu wcale. Zamiast tego nacisk kładzie się na “budowanie lepszego Orlenu”, jak ujęły to Klatki. Coś z tą sytuacją–wyrosłą na tle urynkowienia aktywizmu–jest nie tak. Tendencja dostosowywania aktywizmu do logiki rynkowej nie jest niczym nowym, a już na pewno nie zrodziła się na polskiej ziemi. Powiela tu po prostu to, co za jej pomocą “osiągnięto” w USA i Europie Zachodniej: oswaja ludzi z ich troskami zamiast ich mobilizować; pacyfikuje zamiast siać niezbędny ferment. Pod ciężarem taktycznych decyzji Klatek nie tylko jakakolwiek polityka oparta na sojuszu ruchów opozycyjnych staje się niemożliwa; polityka powszechnego uczestnictwa też jest mało realna. Ale jak można działać inaczej? Z długiej listy przykładów możemy wybrać DxE, otwarcie kontestujących działalność magnatów handlu mięsem pokroju Chipotle i flagowych amerykańskich sieci fast food. Znajdziemy tu też aktywistów z Chin i innych krajów, przechwytujących transporty zwierząt wysłanych na na rzeź. W Izreaelu i poza nim mamy 269life angażujących się w coraz odważniejsze, bezkompromisowe i obrazoburcze działania. Mimo popełnianych błędów wszyscy oni stawiają w obliczu władzy na prawdę. Na tym tle bojaźliwość, z jaką Klatki podchodzą do sprawy jest niewybaczalna. Zróżnicowanie taktyczne jest i mile widziane, i konieczne, ale niektóre rozwiązania są wprost reakcyjne i należy je porzucić bez śladu żalu.

§

Niedawne działania Otwartych Klatek stanowią odmianę neo-reformizmu w ramach ruchu ochrony zwierząt. We wcześniejszym artykule opisałem już neo-reformizm jako mieszankę powierzchniowego radykalizmu z faktyczną zmową z przemysłem (Forkasiewicz 2014), ale wobec regularnych ataków na pozycje neo-reformistyczne wysunięto różne argumenty ku jej obronie. O niektórych z nich warto tutaj wspomnieć. Jeden z nich mówi, że odważniejsze działania alienują odbiorców i są w związku z tym kontrproduktywne. Gdybyśmy brali udział w konkursie popularności rzędu wyborów powszechnych i o niczym kontrowersyjnym publicznie nie mielibysmy mówić, być może myślenie w ten sposób byłoby na miejscu. Nasza popularność, jeśli już tak ją nazywać, wymaga jednak zakotwiczenia w sprzeciwie. Jesteśmy tu dokładnie po to, żeby wybudzić już wyalienowaną publiczność z błogiej drzemki tłumu gapiów. Osiągnięcie tego celu wymaga pewnej dozy bezpośredniości w komunikacji. W ocenie neo-reformistów szeroki przekrój społecznych i materialnych sił oddziałujących na wąskie pole ich pragmatycznej kalkulacji jest z miejsca wykluczony, częstokroć po to, żeby wybraną taktykę przedstawić w korzystnym świetle. W związku z tym brak w petycji krytycznej wzmianki o kapitaliźmie czy choćby o przemyśle naftowym–petycja została przecież napisana dla–a nie do–Zarządu Orlenu i potencjalnych sygnatariuszy. Obniżenie standardów do tego tylko, co przyniesie nam i naszej bieżącej kampanii jakąkolwiek uwagę z pewnością pomaga uczynić takie zawężenie perspektywy pożądanym. Uważne spojrzenie na ten proces może jednak ujawnić ograniczenia petycji jako formy realnego sprzeciwu. Nie byłoby sensu postawić kapitalizmu w stan oskarżenia przy pomocy petycji. Ale dalekosiężne konsekwencje naszych działań nie znikają tylko dlatego, że nie zostały uchwycone w tabelce planisty kampanii. Są trudne do oszacowania, a jednak, jak letnia mżawka, którą nasiąkamy kropla po kropli, po pewnym czasie stają się oczywiste. W tym momencie jednak zdążą już zwykle stać się częścią wyzwania, z którym przyjdzie nam się mierzyć w kolejnej kampanii, a to dlatego, że błędnie założyliśmy ich brak wpływu na sytuację. Nasze nierozważne działania obrócą się przeciwko nam.

§

Podział na specjalistyczne organizacje aktywistów i zahipnotyzowaną, rozpieszczoną publiczność sprzyja społcznemu rozkładowi. Społeczeństwo jest uśpione “Biernym monitorowaniem elektronicznych wiadomości i informacji, które pozwala obywatelom odczuwać zaangażowanie, jednocześnie przytępiając ich pragnienie czynnego uczestnictwa” (Winner 1986, 111). Neo-reformizm Otwartych Klatek włącza się w ten process i nie umie wykroczyć poza niego. Wraz ze schyłkiem śmiałego aktywizmu, ze śmiałą krytyką włącznie, podejmowanie symbolicznych wyborów na odległość staje się społeczną normą i przetrawia tkanki życia publicznego. Publiczność, zwiedziona obrazem kominiarek i tym podobna, może nie wiedzieć, że nie musi się obawiać ALF czy 269life. Nigdy nie musiała. Z drugiej strony, przemysł rozumie swoją sytuację dość dobrze, żeby obawiać się taktyk działania bezpośredniego i aktywistów gotowych podwinąć rękawy–niezależnie od tego, czy te obawy są uzasadnione faktami. Śmielsze rozwiązania taktyczne są demonizowane tak zawzięcie, bo mają choć szansę na otwarcie przestrzeni kontestacji, którą przemysł oparty na wyzysku musi jak najszybciej zamknąć, by funkcjonować płynnie. Nie może sobie pozwolić, by jego racja bytu była otwarcie kwestionowana w społeczeństwie. Działania bezpośrednie i aktywizm abolicjonistyczny wywierają na władzę presję, a władza nie stoi bezczynnie w obliczu choćby gestów tego rodzaju. Gdyby prawdziwa opozycja rozpadła się zupełnie, przemysł nie musiałby obiawiać się niczego. W tym celu przedstawiciele przemysłu z otwartymi ramionami powitają alternatywę aktywistów dość strawną dla status quo–szukają wśród opozycji elementu możliwego do okiełznania, kogoś, z kim mogą pracować (LaVeck 2006). Szukają maskotki i zazwyczaj ją znajdują.

Wyczulone na sygnały rynkowe mimo pewnej świadomości tego, jak są zwodnicze, Otwarte Klatki są na drodze do zapisania kolejnej strony w historii wybrakowanego aktywizmu. Krzewią klientelistyczne, hierarchiczne relacje między sobą, publicznością zakorzenioną w kulturze towarowej i wiedzionym zyskami biznesem. Zamiast potępiać hot dogi jako śmieciowe jedzenie i sposób ukrycia zwierzęcego cierpienia w podejrzanie fallicznej postaci, piszą się na fast-foodową grę. Zamiast demaskować Orlen i inne petro-konglomeraty za pomoc w przerobieniu kraju na kulturę samochodową, chcą uczynić go lepszym. Potrzebujemy nie lepszego Orlenu, ale lepszych Otwartych Klatek.

§

Ktoś powie, że nie możemy pozwalać sobie na czcze teoretyzowanie w czasie takim, jak ten, że musimy radzić sobie z tym, co mamy podnosem w walce, która nie zaczeka, aż się dołączymy. Ale wielu podjęło już wyzwanie, szukając sposobów na uniknięcie taktyk, których rezultaty nawiedzałyby zwierzęta uwięzione w trybach systemu niczym duchy, niezależnie od sojowych hot dogów na półkach, w świecie jeszcze bardziej utowarowionym i krwawiącym z nieopatrzonych ran. Nietzsche zauważył, że “Czasem ludzie nie chcą usłyszeć prawdy, bo nie chcą, żeby zniszczono ich złudzenia”. Energia, jaką poświęca się na podtrzymanie naszych rozmaitych złudzeń jest ogromna. Same w sobie złudzenia mogą nawet stanowić warunek przetrwania, jak uważał Nietzsche. Ale tkwimy w stanie rzeczy, w którym złudzenia niektórych ludzi są eksploatowane, by na inne zwierzęta sprowadzić piekło za życia, a my przyzwyczailiśmy się puszczać to płazem. Złudzenia ludzkiej supremacji, obojętności innych zwierząt na wolne życie, i inne wymówki, jakich używamy, by je udomawiać, wyzyskiwać i zabijać–wszystkie je trzeba zwalczać tak, by unaocznić nędzę, która je toczy. Nie możemy zapomnieć, że to walka o dusze, by tak rzec, a nie głosy konsumentów. Jeśli szukasz konsumentów, dostajesz to, co dostały Klatki–wegan jako konsumentów, domagających się, by ich hot dogi były podgrzewane w osobnych piecach. Taki dostajesz nonsens. Takich wegan i taki ruch otrzymujemy wraz z klientelistycznym podejściem, które nie przebija się pod powierzchnię świata towarowego. Jeśli dusze, o które walczymy, są w stanie narkotycznym, znieczulone do punktu obojętności i wyrażające sprzeciw w sposób nic nie znaczący, trzeba je obudzić, a nie dalej odurzać. Neo-reformistyczna bojaźliwość opisana powyżej, zafiksowana na technicznej wydajności “stopniowanych” zmian, może dać niewiele zanim nie zacznie podważać sama siebie. Jak w Wielorybie i Reaktorze wskazuje Langdon Winner,

Ponieważ idea wydajności budzi szeroki konsensus, jest czasem stosowana jako koń trojański przez tych, którzy mają nadzieję pod jej płaszczykiem przemycić bardziej ambitny program. Ale zwycięstwa odniesione w ten sposób stanowią w innym sensie wielkie porażki. Afirmują bowiem w naszych słowach i metodach, że o pewnych ludzkich celach nie śmie się już mówić publicznie. Tkwiąc w tym dusznym koniu trojańskim zbyt długo, nawet silni żołnierze w końcu się duszą. (1986, 54)

Ile czasu minie, zanim Otwarte Klatki zostaną konsultantami przemysłu? Dynamikę tego rodzaju już rozkręcono na poważną skalę w USA i Europie Zachodniej, a teraz widzimy jak nabiera rozmachu w krajach byłego bloku wschodniego. Ma to sens dla samej organizacji w ogóle i dla jej kierownictwa w szczególności–utrzymuje je przy życiu, przysparza dotacji i zapewnia im pewną rozpoznawalność. Ale wpływ tej dynamiki na wyzwolenie zwierząt jest co najmniej dwuznaczny. A dla rozwoju tak dziś potrzebnego (Sanbonmatsu 2004) szerokiego sojuszu ruchów społecznych zdolnego do działań przejrokowych–wykraczających poza doraźne cele poszególnych ruchów–dynamika klientelizmu jest po prostu szkodliwa. Jeśli Otwarte Klatki mają wziąć udział w krzewieniu takiego sojuszu–a powinny–kampanie szyte na miarę hot dogów muszą zostać odesłane do przeszłości.

Bibliografia

Forkasiewicz, Kris. 2014. “Fragments of an Animalist Politics: Veganism and Liberation” [Fragmenty animalistycznej polityki: Weganizm a wyzwolenie] [w:] Critical Animal Studies: Thinking the Unthinkable, pod redakcją Johna Sorensona. Toronto: Canadian Scholars’ Press.

LaVeck, James. 2006. “Invasion of the Movement Snatchers: A Social Justice Cause Falls Prey to the Doctrine of ‘Necessary Evil’” [Inwazja porywaczy ruchów: Kwestia sprawiedliwości społecznej pada ofiarą doktryny “zła koniecznego”] Satya, October. http://www.satyamag.com/oct06/laveck.html

Otwarte Klatki. n.d. “Petycja do Orlenu.” http://www.otwarteklatki.pl/petycja-do-orlenu/#.VB7PtPl_tqU

Winner, Langdon. 1986. The Whale and the Reactor: A Search for Limits in an Age of High Technology [Wieloryb i reaktor: W poszukiwaniu granic w epoce wysokiej technologii]. Chicago and London: The University of Chicago Press.

Sanbonmatsu, John. 2004. The Postmodern Prince: Critical Theory, Left Strategy, and the Making of a New Political Subject [Postmodernistyczny książę: Teoria krytyczna, strategia lewicy i tworzenie nowego politycznego podmiotu] New York: Monthly Review Press.

* zdjęcia wykorzystano bez zezwolenia; tekst jest tłumaczeniem anglojęzycznego oryginału opublikowanego na RR 22.09.2014.

Origins

Cain did not kill Abel. But he was indeed the precursor of fratricide. The boar cubs he pursued and killed, and into whose warm flesh and bones his unsuited teeth sank, were his kin and close neighbors. Their mother he had killed in self-defense, while fleeing to safety a before a coming storm. But there was another storm coming, and he was at its very eye. He returned and killed young ones. Then came other families, and Cain would do it again and again. Abel would soon join him on these bloody escapades. Unlike Cain, unusually coldhearted, Abel was riveted with guilt. As the body count mounted, he came up with the first justifications. Their sisters stayed behind and continued to forage, but would help prep the flesh which the brothers brought in. To their sensitive nostrils, it reeked of fear. But upon seeing Abel’s example, they soon joined their brothers in consuming it, and then fed it to all their children. The justifications became entrenched in ritual, used to soothe the community’s pain. But their fleshly selves had already been poisoned, as if by a disease, undergoing a series of tears, later only multiplied along deepening fracture lines. From those broken animals, the human was born—from the human, Empire.

Or it happened another way.

Civilization

I’ve been doing a bit of anti-civilization reading for a while now, chosen mostly from among John Zerzan’s rich writings. The thing is I’ve been told by a good and quite brilliant friend not so long ago that to him “civilization” was a “non-term.” This was meant to point to the lack of a firm criterion enabling one to distinguish between the different modes of anthropic life as civilized and non-civilized. I came to realize that that is probably true and that the drawing of any solid line between the two would probably have to be, at least to a degree, arbitrary. I pondered this further, though, sometimes in my usual daydreams, with attention quite dispersed, unfocused, free-flowing. It is with this sort of attitude–quite appropriate to the sort of inquiry at hand, I now think–that I came to realize this: the phenomenological difference, the difference preceding explanation and categorization, between the experiences of encountering, say, the localized being of a foraging society, and that of universalizing, massive, gigantic, mega-structured, imposing modern industrial megalopolis is so huge and mind-blowing that one cannot possibly believe, upon trying to analyze those experiences comparatively, that they relate to two kinds of the same general category. To claim otherwise is akin to saying that a caress is a kind of slap, just because both constitute acts of touching. But the disparity between the encountered phenomena is staggering. They reveal themselves to be qualitatively different. It is from this experientially infused perspective that one can speak of a pre-civilizational mode of human life, wherever the line referring to its “objective” conditions and characteristics may later be drawn. It is also from this vantage point that once can speak of “civilization” and criticize it as such, without lapsing into non-terms. To call civilization(s), and so also non-civilization(s), non-terms, may be to inadvertently acknowledge how the latter are disappearing into the ever-hungry stomach of the former. Civilization-free living can more and more seldom be experienced, and so it increasingly appears, as far as experience or lack thereof inform us of this, that civilization is the exclusive mode of anthropic being. Insofar as discourse plays a part here, there’s a politics to it that goes easily goes unnoticed, one that consists in rhetorical erasure accompanying the extinction, or rather eradication, of actual phenomena. It is important to recover civilization as an object of critique regardless of whether or not one agrees with any of its particular expressions. To take civilization to be a non-term disables such a critique before it can even be appraised. And it needs to be: many of the ills of the modern, globalized society, including the ecological havoc it wreaks upon the world, the organized oppression and exploitation of innumerable animals day to day, and the wholesale suppression of anthropic sensuousness, seem to be overt culminations of processes set in motion long before modernity itself came into being.

(Photo credits are due to their respective authors. I’m not sure who they are, however, and so they’ll remain anonymous)